Jongerenwerkers op het Huygens College aan het woord

Jongerenwerkers in school werken op hun manier preventief aan schoolveiligheid. Omdat de jongerenwerkers kunnen signaleren wat speelt, kan school preventief handelen.  Zo verstevigen de jongerenwerkers de samenwerking tussen school en zorg- en veiligheidspartners in en om de school.

Jongerenwerkers Ismail, Rahima en Erol zijn een aantal dagen per week aanwezig op het Huygens College. Ismail en Erol zijn ervaringsdeskundigen en Rahima kwam vroeger zelf bij de jongerenorganisatie over de vloer, waar ze besloot om jongerenwerker te willen worden. En dat is gelukt.

Relatie opbouwen

Anderhalf jaar geleden zijn de jongerenwerkers in school gestart met het spelen van kaartspelletjes tijdens de pauze. Op deze manier raakten ze met de leerlingen in gesprek en bouwden ze een relatie op. Want 90% van de leerlingen kenden zijn nog niet. De overige 10% kenden ze al wel uit de wijken waar ze jongerenwerkers zijn. Ismail: “We zijn ongeveer een jaar bezig met relatieopbouw met de leerlingen en ik denk dat we er nu echt zijn.” Erol: “De ene ziet je als een oudere broer, de andere als een oudere neef, sommige zien je echt als een familielid bijna.” De jongerenwerkers krijgen hulpvragen op allerlei levensgebieden. Erol.: “Je kan hulp bieden bij een stage of gewoon een luisterend oor bij liefdesverdriet.”

Wie praat, die gaat

Erol: “De on- en offlinewereld zijn verweven met elkaar. Iets wat buiten heeft plaats gevonden, nemen de jongeren mee naar school. Heel veel discussies of ruzies worden hier op school verbaal of fysiek uitgevochten. Op straat gelden andere regels dan op school. Regels die jongeren zelf hebben verzonnen. Zwakte en emotie tonen, dat doe je gewoon niet. Als je dat toont, dan wordt het je heel lastig gemaakt. Daardoor denken jongeren dat ze zich sterk moeten houden. De groepsdruk zorgt ervoor dat jongeren zich op een bepaalde manier gedragen. Dat doen ze ook op school. Als jongerenwerker ben je dan de brug tussen burgercultuur en straatcultuur. Die werelden breng je bij elkaar. Je maakt jongeren bewust van hun gedrag. Je probeert hun belevingswereld te vergroten. Andersom maak je instanties en ouders ook bewust en zo maak je hun belevingswereld ook weer groter."

Luisterend oor

In gesprekken met de leerlingen horen de jongerenwerkers hoe het nou werkelijk met de leerling gaat. Welke zaken er spelen. Erol: ”De leefwereld waar ik zelf ooit in zat, daar wil ik de jongeren voor behoeden. Ik herken heel veel dingen. Ik begeef me in hun belevingswereld, ik praat als hen.” Signalen delen de jongerenwerkers met de zorgcoördinator en de leerlingbegeleiders op school. Ismail: “Goede rolmodellen houden je op het rechte pad.”

Ook voor talentontwikkeling

De jongerenwerkers zijn er voor alle jongeren. Ismail: "Er wordt vaak alleen gedacht over kwetsbare jongeren, maar we zitten bijvoorbeeld ook op talentontwikkeling. Er komen ook leerlingen naar ons die het heel goed doen. En die hebben gewoon een stukje aandacht nodig. Of willen gestimuleerd worden in een talent wat ze met je willen bespreken, hoe ze dat bijvoorbeeld moeten uitzetten.” Erol: “En soms doe je echt niets anders dan luisteren.”

Relatie met docenten

Om een goede relatie met de docenten op te bouwen, moeten de docenten weten wat de rol van de jongerenwerkers in school is. Op het Huygens College zijn de jongerenwerkers in de gelegenheid gesteld om uit duidelijkheid te geven over wat de impact van hun werk is en wat voor soort contact zij hebben. Erol: "We hebben de eerste fase van dit project echt goed uit moeten leggen wat we doen en heel veel gepraat.”

De band die jongeren met een docent hebben is heel anders dan die met een jongerenwerker. De relatie met de jongerenwerker is vrijwillig. Daardoor lopen leerlingen makkelijker bij de jongerenwerker naar binnen dan bij een docent of een mentor.
Ismail: “Wij zitten op de leefgebieden van de jongeren. Als deze jongen geen zin heeft in wiskunde, heeft hij niet alleen geen zin in wiskunde. Er zit meer achter. Wij kunnen die diepte zoeken. Wij hebben daar de tijd voor. Nu komen de docenten ook naar ons toe. We zijn nu een team, een onderdeel van de school geworden.”

Kring rond de leerling

Naast dat jongeren om hulp vragen, signaleren de jongerenwerkers ook wanneer er een hulpvraag zou kunnen zijn. Bijvoorbeeld snusgebruik. De jongerenwerker merkt dit gebruik vaak snel op. “Dat maken we dan bespreekbaar en kijken we samen met netwerkpartners als Jellinek en school wat je hierin kan doen. We kijken dan als gemeenschap wat we kunnen doen voor de leerling.”

Onmisbare schakel in school en in de wijk

Wat doorgaans onder de oppervlakte blijft, weten jongerenwerkers op school boven water te brengen. Ismael: “In het begin zei school, sinds jullie er zijn is er meer straat in school. Wij zeggen dan: nee, we maken het alleen maar zichtbaar.” Onderzoek laat zien dat samenwerking tussen jongerenwerk en school tot een sterk(er) positief pedagogisch klimaat leidt. Dit is weer bevorderlijk voor schoolveiligheid.