Special Class op het Metis Montessori Lyceum

Kees is eigenlijk met pensioen. Hij vervangt zijn opvolgster Avalon die met zwangerschapsverlof is. Daarom is hij tijdelijk terug op zijn oude stek als coördinator van het team van de Special Class. Het team bestaat naast Avalon uit de begeleiders Paula, verantwoordelijk voor de onderbouw leerlingen, Edinho, verantwoordelijk voor de bovenbouwleerlingen en Clemens Post. Hij is Specialistische Jeugdhulpmedewerker voor Speciaal onderwijs (SJSO-er). De Special Class is kleinschalig extra ondersteunend regulier voortgezet onderwijs in het Metis Montessori Lyceum en te vinden op een tussenverdieping in de school.

Eigen tempo

Op deze verdieping zijn lokalen waar de deuren openstaan zodat leerlingen in- en uit kunnen lopen. En er is een leerplein met ‘chill-outrooms’ waar kinderen kunnen zitten. Het leerplein is de plek waar Kees vaak te vinden is. De leerlingen kunnen ook in en uit het kantoor van het Special Class-team lopen. Om bijvoorbeeld een pen te halen, een laptop te lenen, vergeten medicatie in te nemen, een toets te maken of gewoon om even te praten als het allemaal wat te veel wordt.

Twintig jaar Special Class

Kees kreeg twintig jaar geleden de gelegenheid van het Samenwerkingsverband om met “kinderen met een rafelrandje” een klasje te vormen die door lange wachtlijsten niet terecht konden op een school voor speciaal onderwijs. Kees: “Ik kreeg carte blanche om het in te richten zoals ik het wilde.” Kees richtte zich op kinderen met autisme. Zo creëerde hij een setting met een aangepast zorgaanbod en meer begeleiding, zodat onderwijs voor deze leerlingen mogelijk werd. Zo heeft hij enorm veel ervaring opgedaan die hij graag met andere scholen deelt.

Kinderen met een rafelrandje

De leerlingen in de Special Class hebben allemaal een diagnose in het autistisch spectrum en ook vaak nog andere diagnoses zoals adhd, angst, of dyslexie. Soms is er ook sprake van hoogbegaafdheid. Het is een schooltje met 80 leerlingen geïntegreerd in de school. De leerlingen krijgen in de eerste twee jaar op het Metis de kans en mogelijkheden om langzaam te wennen aan het regulier onderwijs. In het eerste en tweede leerjaar zitten bij elkaar ongeveer dertig leerlingen, vijftien in elke klas, de overige vijftig zitten verdeeld, na de tweede, in de reguliere klassen van de school. Zij krijgen tot aan het reguliere examen havo of vwo, begeleiding en ondersteuning. Het komt soms ook voor dat een leerling uit de reguliere setting aanschuift in de Special Class om later weer in te stromen in de reguliere setting.

Naar regulier onderwijs

Kees ontwikkelde het idee voor de Special Class: twee jaar onderwijs in de Special Class met een goede aannameprocedure, het derde jaar als schakeljaar waarin de leerlingen deelnemen aan het regulier onderwijs. “In dat jaar is er heel intensief contact met mentoren en zorgcoördinatoren zodat ze weten wat voor kinderen ze krijgen. 15 à 16 kinderen worden verdeeld over havo- en vwo-klassen. 2 à 3 kinderen komen bij elkaar in de klas in het regulier onderwijs.”

Begeleiding

Tijdens dit interview doet een leerling een havo-toets die ze de dag daarvoor door paniek niet heeft kunnen maken. Kees begeleidt deze leerling en zorgt ervoor dat ze de toets alsnog kan maken. “Kinderen komen allemaal naar school. We zeggen: los het hier, op school, op. Het komt bijna niet voor dat kinderen thuisblijven.”

Eigen manier van werken

Kees legt het succes van de Special Class uit; vasthouden aan de eigen intake procedure. “We werken vanuit de punten die we in gezamenlijkheid ontwikkeld hebben, zoals: gaat deze leerling in de derde naar regulier? Is het geschikt om te functioneren zonder ons? Is er extra (externe) ondersteuning nodig of wellicht medicatie? Special Class heeft haar eigen werkwijze om leerlingen binnenboord te houden. We hebben heel nauw contact met elkaar, het begeleidingsteam, het schoolteam, onderwijsondersteunend personeel, ouders, externe hulpverleners zoals psychogen, psychiaters en pedagogen, OKT’s en uiteraard de leerlingen.”

Vertrouwen

Welke tips geeft Kees andere scholen? “De school moet achter je plan staan: je moet het vertrouwen winnen van het management en daarna van de docenten zelf. Er moet een soort ‘Kees’ zijn die iets heeft met deze kinderen.” zegt Kees grappend. Dan serieus: “Je hebt tijd nodig. Eén klasje tegelijk, hou het klein. Dan maar met minder financiën. Bouw het langzaam op. En zorg dat er een aparte SJSO-er wordt aangesteld, los van de zorgcoördinator. Zodat de je de reguliere zorgcoördinator niet belast met deze extra problematiek.” Vijf jaar geleden kreeg Kees, SJSO-er Clemens er in zijn team bij. Inmiddels onmisbaar voor Kees op vele vlakken. Kees: “Zonder een ‘Clemens’ kan het eigenlijk niet. De SJSO-er is de schakel met ‘de’ zorg."

Systeem rond leerlingen

De mentor, overigens altijd één van de begeleiders van de leerlingen, en de SJSO-er krijgen voor de individuele leerling, als dat nodig is, nog extra ondersteuning van de organisatie Mental Heroes. Deze externe partij praat en maakt contact met de leerling. Mental Heroes werkt nauw samen met ouders en het Special Class team en zijn er vooral voor het mentale welzijn van de leerling.
Clemens: “Hoe meer je investeert in het systeem om die kinderen heen, des te soepeler verloopt de schoolloopbaan van de leerling. En je moet de verwachtingen van de ouders ook scherp houden.” Kees: “Ouders komen hier vaak met een roze bril op, zo van, nou gaat alles beter. Maar dat is niet zo. Met de middelbare school start weer een hele nieuwe fase in het leven van de leerlingen én ouders. Het is soms alle zeilen bijzetten om koers te houden.”